Niervormig kalkkopje

Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst

Niervormig kalkkopje (Physarum bitectum)

Physarum bitectum (Niervormig kalkkopje) is alleen aan de hand van microscopische kenmerken met zekerheid te benoemen. Belangrijk voor de determinatie zijn het 2-laags peridium en de relatief grote, donkere sporen die aan 1 zijde lichter zijn.
De vorm is niet per definitie niervormig, maar kan ook bolvormig of wormvormig zijn. Extra lastig wordt het als de vorm zijdelings afgeplat is, omdat dit een kenmerk van P. bivalve is

Het Niervormig kalkkopje verschilt van P. bivalve (Opensplijtend kalkkopje) in de donkere, aan 1 zijde lichtere sporen.
Afgeronde vruchtlichamen kunnen dan weer verward worden met P. vernum, P. cinereum, P. ovisporum en P. lividum maar deze 4 soorten hebben een peridium dat uit 1 laag bestaat.

Physarum bitectum (Niervormig kalkkopje) vormt zowel sporangia (vruchtlichamen) als plasmodiocarpen (het vruchtlichaam vormt zich langs de nerven van het plasmodium).
De vruchtlichamen zijn ongesteeld, 0,5 mm hoog, bolvormig tot langgerekt, zelden vertakt en soms zijdelings afgeplat.
Het hyppthallus is onopvallend.
Peridium 2-laags. De buitenste laag bestaat uit een gladde kalkschaal die wit, lichtroze of lichtlila gekleurd is. De binnenste laag is vliezig en meestal lila of purper. De lagen brokkelen onafhankelijk van elkaar af bij het opengaan.
Columella afwezig.
Capillitiumnet kleinmazig, met veel kleine, afgeronde, witte kalklichamen.
Sporen in massa zwart, bij doorvallend licht donker purperbruin, meestal met een lichte vlek, 10-13 mu en bezet met stekeltjes.
Plasmodium wit.
Kenmerken van het geslacht Kalkkopje  (Physarum) waartoe Niervormig kalkkopje behoort.

Vruchtlichamen gesteelde of zittende sporangia of plasmodiocarpen.
Steel soms voortgezet als columella.
Peridiu met kalkincrustaties.
Capillitium een netwerk van zeer dunne, draadachtige, kleurloze of lichtgele buizen, vaak op de knooppunten verbreed en met kalkkorrels in diverse vormen gevuld.

Sporenmassa donkerbruin of zwart.

SPECIFICATIES - niervormig_kalkkopje
familieKalkkopjes (Physaraceae)
info familieKenmerkend voor de familie is de aanwezigheid van kalk, hetzij in het peridium, het capillitium of de steel. De sporenmassa is meestal donkerbruin tot paarsbruin of zelfs zwart
naam niervormig_kalkkopje (Physarum bitectum)
waar stro, dood blad, composthopen etc.
-
kleur vruchtlichaam wit-grijs
-
sporen 12-14 mu, donker, met lichtere vlekken, bezet met stekeltjes